काठमाडौँ । युरोपेली सङ्घ (इयु) यस महिनाको शिखर सम्मेलनमा युरोपेली कम्पनीहरूका लागि बजार पहुँच सजिलो बनाउन र दुर्लभ खनिज तत्वहरूमा निर्यात नियन्त्रणहरू कम गर्न माग गर्दै चीनसँगको आर्थिक सम्बन्धलाई पुनः सन्तुलन गर्न खोजेको इयुका उर्सुला भोन डेर लेयनले मङ्गलबार बताइन् ।
उनले युक्रेनमा रुसको युद्ध प्रयासलाई अति क्षमताको चिन्ता र चीनको समर्थन पनि चिनियाँ नेता सी जिनपिङसँगको वार्तामा उठाइने बताइन्।
स्ट्रासबर्गमा युरोपेली संसद्लाई सम्बोधन गर्दै भोन डेर लेयनले बेइजिङले ‘मानवजातिको इतिहासमा सबैभन्दा ठूलो व्यापार अधिशेष’ इयुमा विशाल मात्रामा निर्यात गरिरहेको र युरोपेली कम्पनीहरूलाई चीनमा व्यापार गर्न गाह्रो बनाएको बताइन् ।
“यदि हाम्रो साझेदारी अगाडि बढ्ने हो भने, हामीलाई वास्तविक पुनर्सन्तुलन, कम बजार विकृति, चीनबाट निर्यात गरिएको कम अधिक क्षमता र युरोपेली व्यापारका लागि निष्पक्ष, पारस्परिक पहुँच चाहिन्छ”, उनले सांसदहरूलाई भनीन् ।
बेइजिङले महाशक्ति प्रतिद्वन्द्वी संयुक्त राज्य अमेरिकाको प्रतिकारका रूपमा इयुसँग सम्बन्ध सुधार गर्न खोजेको छ, तर तिनीहरूको आर्थिक सम्बन्धमा गहिरो मतभेद रहेको छ । सन् २०२४ मा चीन र इयुबीचको व्यापार घाटा तीन खर्ब ५७ अर्ब डलर थियो ।
ठूलो राज्य अनुदानद्वारा सञ्चालित उत्पादनको प्रचुरताले यसलाई थप्न सक्छ र परिणामस्वरूप सस्तो चिनियाँ सामानहरूको बाढीले युरोपेली कम्पनीहरूलाई कमजोर पार्छ भन्ने ब्रसेल्सलाई चिन्ता छ । “चीन आफ्ना घरेलु आर्थिक चुनौतीहरूको समाधान गर्न निर्यातमा भर पर्न सक्दैन । अति क्षमतालाई यसको स्रोतमा सम्बोधन गर्नुपर्दछ, यसलाई विश्वव्यापी बजारमा उतार्न सकिँदैन”, भोन डेर लेयनले भनीन् ।
युरोपेली परिषद्का अध्यक्ष एन्टोनियो कोस्टासँग बेइजिङ जाने भोन डेर लेयनले उनीहरूले दुर्लभ खनिज तत्वमाथिको निर्यात प्रतिबन्धलाई खुकुलो पार्न खोज्ने बताए। यद्यपि ब्रसेल्सले ‘वैकल्पिक आपूर्ति स्रोतहरूको विकास’ पनि गरिरहेको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय ऊर्जा एजेन्सीका अनुसार दुर्लभ खनिज तत्व उत्पादनको लगभग २ तिहाइ र विश्वव्यापी परिष्कृत उत्पादनको ९२ प्रतिशत चीनले ओगटेका कारण प्रतिबन्धले विश्वव्यापी व्यवसायहरूमा चिन्ता पैदा गरेको छ । रुससँग चीनको नजिकको सम्बन्ध पनि मतभेदको कारण भएको छ ।
“चीनले वास्तवमा रुसको युद्ध अर्थतन्त्रलाई सक्षम बनाइरहेको छ र हामी यसलाई स्वीकार गर्न सक्दैनौँ”, भोन डेर लेयनले भने, “चीनले पुटिनको युद्धसँग कसरी अन्तरक्रिया गर्न जारी राख्छ, यो इयु–चीन सम्बन्धलाई अगाडि बढाउनका लागि निर्णायक कारक हुनेछ ।”
चीन र इयुबीच कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएको ५०औँ वार्षिकोत्सवको अवसरमा जुलाई २४–२५ मा शिखर सम्मेलन हुने भएको छ ।